LANDARE: Landare-hondakinak erabiltzea ontziak eta enbalajeak fabrikatzeko.

Packaging industriak material berriak bilatzen ditu etengabe, elikagaiak kontserbatzeko baldintza ezin hobeak luzatzeko, elikagaiak alferrik galtzea saihesteko eta hain jasangarriak ez diren materialak ordezkatzeko. Paper-hondakinen zelulosa eraldatzeko jarduerak merkatu bati egin behar dio aurre: plantan jasotako materialen kalitateak ( % 10-15 inguruko ezpurutasunak) ez du egonkortasun handirik eskaintzen, eta, horrez gain, kalitate handiagoko papera gero eta gutxiago erabiltzen da, teknologia berriak sartu direlako. Packaging fabrikatzeko material alternatiboak erabiltzea oso interesgarria da, lehengaien aniztasun handiagotik datozenak eta ingurumen-aztarna nabarmen hobetzen dutenak.

Helburua eta jarduera-ildoak.

LANDAREren helburu nagusia balio-kate bat definitzea eta koordinatzea da, nekazaritzako landare-hondakinak eraldatzeko bideragarritasun teknikoa, ingurumenekoa eta ekonomikoa egiaztatzeko, hainbat motatako ontziak eta bilgarriak zelulosa moldatzeko prozesuan aldaketa esanguratsurik egin gabe ekoizteko.

LANDAREren jarduera-ildoen artean honako hauek daude:

• Barazkiak (letxuga, orburua, tomate-landareak, kalabazina, etab.) haztearen edo ontziratzearen ondoriozko landare-hondakinak lortzea EAEko eta Nafarroako ekoizpen-enpresetan
• Landare-hondakin horiek ontziak eta enbalajeak fabrikatzeko material bihurtzea, nekazaritzako hondakinen egungo erabilera (kontrolatu gabeko animalien konpostajea eta elikadura edo zabortegia) prozesu eraginkorrago eta balio erantsi handiagoko batekin ordezkatuz.
• Lortutako materialetatik abiatuta, ingurumen-aztarna txikiko ontziak eta enbalajeak ekoiztea eta ezaugarritzea, propietate fisikomekanikoak neurtuz, elikadurarekin bat datozela egiaztatuz eta ziurtapen-aukerak (biodegradagarritasuna, etab.) aztertuz.
• Ontzi eta enbalaje berriak EAEko merkatuan sartzea, ingurumen-aztarna txikiko produktu gisa eta beste bilgarri- eta enbalaje-material batzuen ezaugarri tekniko berberekin, eta merkatuaren erantzuna egiaztatzea.

Emaitzak.

• Urtean 35.000 tona hondakin bideragarri kalkulatu dira Euskadin eta Nafarroan, bilatutako lanerako
• Landare-hondakin horien laginak bitarteko lehengai bihurtu dira, modu bideragarrian eta FELTWOODen prozesu patentatuaren bidez, eta industria-ekoizpenean arrakastaz sartzeko zehaztapenak finkatu dira
• Erretiluak prototipatu dira, eta, ondoren, produkzio industrialeko eta merkatuarekin baliozkotzeko proba bat egin da. Lortutako erretiluek emaitza positiboak eman dituzte
• Urtean 875 tona inguru birziklatutako paperaren bolumena nekazaritzako hondakinekin ordezka daitekeela kalkulatu da, 437,5 tona ongarri estimulatzaile lortuta
• CO₂ baliokidearen aurrezpen potentziala urtean 365 tonara iristen dela kalkulatu da, baita material birziklatuak abiapuntutzat erabiltzen dituen prozesu batekin alderatuz ere.

Enpresa parte-hartzaileak eta finantzaketa.

CEMOSA, LANDARE proiektuaren enpresa sustatzailea, elikadurara bideratutako packagingerako paper-hondakinen zelulosa eraldatzean zentratzen da bere jarduera (arrautzontziak fabrikatzea, adibidez). ZICLAz gain, FELTWOODek ere parte hartu du LANDAREen, nekazaritzako landare-hondakinak landare-zuntzez soilik egindako materialetan eraldatzeko teknologia berritzailea garatzen duenak.

LANDARE Eusko Jaurlaritzaren Ekoberrikuntza Zirkularrerako Laguntzen Programak babestu zuen, IHOBE Eusko Jaurlaritzaren Ingurumen Jarduketarako Sozietate Publikoak kudeatuta, 2018ko deialdian. Programa horrek EGEF funtsak ditu finantzatzeko.